Eerste kruispunt

Tweede kruispunt

Derde kruispunt

Vierde kruispunt

Vijfde kruispunt

Vijf verhalen die zich afspelen op een kruispunt

Dit zag ik met eigen ogen: op een kruispunt aan de rand van Bronk, een middelgrote stad, parkeert een gemeentebusje in de berm. Twee mannen in oranje werkkleding stappen uit, nemen een groot plaatsnaambord uit de laadbak en vervangen Bronk voor de naam Deria.&nbsp;



‘Een beslissing van hogerhand,’ zeggen ze tegen een man in een wijde legerbroek die in vertwijfeling raakt of hij nog wel op de juiste plaats is.&nbsp;



‘Wij hadden het ook graag anders gezien,’ vertellen ze aan een vrouw met rode lippen en dennennaalden in haar hand die zegt dat ze niet in Deria maar in Bronk woont. Steeds meer voorbijgangers stoppen en wijzen naar het bord. Auto’s moeten remmen en zelfs tram zes kan niet verder rijden; er staan simpelweg te veel mensen op straat.&nbsp;&nbsp;



Ik zou ze kunnen zeggen dat plaatsen nou eenmaal aan verandering onderhevig zijn. En als de plaats niet verandert, dan de tijd wel. Ik zou de man met de legerbroek een klopje op zijn schouder kunnen geven en zeggen dat het wel goedkomt. Maar ineens begin ook ik te twijfelen.



Hoe weet ik of de winkel waar ik zojuist een blauwe tas kocht echt bestaat? Omdat de medewerker lachend zei: ‘ja meneer, wij bestaan’? Omdat de tas voelbaar aan mijn schouder bungelt? Gaat het om het verhaal dat ik telkens hoor of gaat het om dat wat ik met eigen ogen zie?&nbsp;



‘Onacceptabel,’ roepen twee mensen die van hun fiets stappen. ‘Bronk moet Bronk blijven,’ en de menigte schreeuwt hen na: ‘Bronk moet Bronk blijven.’ Sommigen steken zelfs hun vuist in de lucht.&nbsp;



De twee mannen in oranje werkkleding overleggen met elkaar, lopen naar hun busje en komen terug met een wit laken dat ze over het bord draperen. Even is er niets te zien. Het schreeuwen stopt abrupt.&nbsp;



Weer is er overleg waarna de mannen in oranje werkkleding het laken met een flinke ruk van het zojuist geplaatste bord trekken. Gelijk beginnen de mensen weer te tieren.



‘Ja hallo, ik woon in Bronk, niet in Deria!’



‘Ja, wij wonen in Bronk!’ roept een ander.



‘Bronk! Bronk! Bronk! Bronk!



‘Luister,’ roept een van de mannen in oranje werkkleding terug. ‘Het bestuur zegt dat Bronk Deria heette voor het op een dag werd omgedoopt tot Bronk.’



‘Inderdaad,’ vult de ander aan. ‘We brengen Bronk terug naar de oude staat.’&nbsp;



Uit de menigte stapt een oude vrouw naar voren. Ze draagt een groene nachtjapon en roept dat de mannen gelijk hebben. Dat Bronk inderdaad Deria heette, vroeger, en dat ze in Deria haar vader is kwijtgeraakt. Dat iedereen nu moet gaan zoeken naar een man met een blauwe schoudertas. Ik ben bang dat ze het over mij heeft en verberg de schoudertas onder mijn arm.&nbsp;&nbsp;



Er stapt een tweede persoon naar voren. Het is de man met de legerbroek. Hij roept dat de vrouw met de groene nachtjapon gelijk heeft, maar dat de stad dáárvoor gewoon Bronk heette.



‘Ja, maar daarvoor weer Deria,’ roept de vrouw met de dennennaalden.



De oude vrouw zegt dat het niet uitmaakt en dat we geen tijd kunnen verliezen. ‘Nu we in Deria zijn moeten we mijn vader zoeken.’ De politie wordt gebeld om te melden dat er een man vermist is. Er wordt een signalement genoteerd, een moment van verdwijnen vastgesteld. Dan wordt er gevraagd in welke stad het ongeval heeft plaatsgevonden.

Dit zag ik met eigen ogen: op een kruispunt aan de rand van Bronk, een middelgrote stad, parkeert een gemeentebusje in de berm. Twee mannen...

Soms lukt het niet om te zeggen wat ik eigenlijk zeggen wil. Woorden vallen langzaam uit hun regel. Ook taal kent zwaartekracht. Schrijf het dan op, adviseert men. Kerf de woorden in de bodem tot het groeven worden, diepe inhammen die niet in één nacht verdwijnen. Het is goed bedoeld, maar weet u, uiteindelijk verdwijnt alles, ook mijn klapstoel en ik.



Als kind schreef ik gedichten in het zand. Met mijn vinger vertelde ik over meeuwen en strandlopers. Over het wit op de golven waarvan ik geloofde dat het scheerschuim was, scheerschuim van alle vaders, dat zo door het putje in de badkamer naar de zee was gestroomd.&nbsp;



Voor ik de laatste regels in het zand drukte, werden de eerste alweer meegenomen door het water. Ik wist heel goed wat ik wilde zeggen, maar de zee veranderde de betekenis van mijn woorden door er telkens een zin van glad te strijken. Echt, het wordt altijd vloed en het papier blijft altijd leeg achter.



Misschien ging het ook zo bij de man in de legerbroek. Het werd net licht toen hij zijn fiets met een zwaar kettingslot aan de reling van het viaduct knoopte. Uit zijn fietstas haalde hij een koffertje en uit dat koffertje haalde hij een opgevouwen laken.&nbsp;



&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Misdadigers ontsnappen met zo’n laken uit het raam van een zwaarbewaakte gevangenis. Onder zo’n laken verdwijnt een dode na een verkeersongeval. ‘Maar dit is geen laken’, riep de man naar voorbijgangers, ‘dit is een spandoek’.&nbsp;



Met het spandoek opgerold onder zijn arm hield hij twee fietsers staande. Ze parkeerden de fiets, namen hun helm af als begroeting en keken vragend naar de man. ‘Dit is een spandoek,’ zei hij nogmaals en gaf elke fietser een punt van de stof.&nbsp;



‘Op dit spandoek staat een heel belangrijke boodschap!’ De fietsers begrepen wat ze moesten doen. Ze legden het doek over de reling van het viaduct en vouwden het langzaam open.&nbsp;



De auto’s onder hen begonnen langzamer te rijden in de hoop een glimp op te vangen van wat er op het spandoek geschreven stond.&nbsp;



‘Een heel belangrijke boodschap,’ bleef de man herhalen. Wandelaars hielden hun pas in en keken omhoog om te zien om wat voor onthulling het ging. De twee fietsers bleven het laken ontvouwen. Vier keer, vijf keer en tot slot nummer zes.&nbsp;



Boven de snelweg wapperde witruimte. De zon scheen op het spandoek, maar belichtte geen enkel woord. Niets. Wandelaars liepen teleurgesteld verder en de auto’s gaven wat extra gas om hun tocht naar Eindpunt voort te zetten. Toch leek de man in de legerbroek tevreden, trok het spandoek uit de handen van de twee fietsers, propte het in zijn fietstas en vertrok. De fietsers drukten vertwijfeld hun helm weer op het hoofd en fietsten weg.&nbsp;



Soms lukt het niet om te zien wat je heel graag wil zien. Je tuurt onafgebroken in de verte, denkt de witte schuimkoppen op de golven te zien, maar je weet ook dat je vader zijn scheerschuim al lang niet meer naar zee spoelt. Betekent dat dat hij er nooit geweest is? Betekent dit dat hij nooit terug kan komen?



Net als mijn gedichten in het zand, verdween uiteindelijk ook hij. In de rode Skoda met zijn blauwe schoudertas op de bijrijdersstoel naar Eindpunt. De tas gevuld met schuim.&nbsp;

Soms lukt het niet om te zeggen wat ik eigenlijk zeggen wil. Woorden vallen langzaam uit hun regel. Ook taal kent zwaartekracht. Schrijf het dan...

Op een klapstoel naast de snelweg zit een vrouw, kromgetrokken door de jaren die ze overleefde. Ze draagt een zachtgroene nachtjapon en haar grijze haren schommelen wat heen en weer als er een auto passeert. In de ene hand houdt ze een notitieboekje, in de andere een foto van een oldtimer. Een rode. Ik ben gespecialiseerd in weerbaarheidstrainingen en niet in gemotoriseerde voertuigen, maar het zou een Renault kunnen zijn, of een Skoda.&nbsp;



De vrouw kijkt afwisselend naar de foto en dan weer naar de voorbijrijdende auto’s op de snelweg, alsof ze ja-knikt op vragen die haar gesteld worden. Af en toe noteert ze iets. Misschien een kenteken.



Er stopt een gemeentebusje met knipperlichten, er stappen twee mannen in oranje werkkleding uit. Vragen stellen ze de vrouw niet, er wordt haar vooral veel verzocht:



<ul>
<li>Eerst wordt haar verzocht om op te staan.</li>



<li>Er wordt haar verzocht om een identiteitsbewijs te tonen.</li>



<li>Er wordt haar verzocht een verklaring af te leggen.</li>



<li>Weer wordt haar verzocht om op te staan.</li>



<li>Dan wordt er toch iets gezegd.</li>



<li>Er wordt gezegd dat een foto van een auto geen identiteitsbewijs is.</li>



<li>Dat ze echt een verklaring moet afleggen omdat de politie anders…</li>



<li>Dat ze op moet staan.&nbsp;</li>



<li>Dat enkel koeien het recht hebben op een plaats in de berm.</li>



<li>Dat het voor haar eigen bestwil is, haar veiligheid.</li>



<li>Dat ze geen normale kleren draagt.</li>



<li>Dat dat geen probleem is, maar op z’n minst bewonderingswaardig.</li>



<li>Weer wordt ze verzocht om op te staan en te verdwijnen.</li>



<li>Ze moet verdwijnen.</li>



<li>En als ze dat niet doet, dan helpen de mannen een handje.</li>



<li>Zij van de gemeente Deria.</li>



<li>Opstaan, mevrouw.</li>



<li>Nee, Deria, niet Bronk.&nbsp;</li>



<li>Dat de mevrouw haar vader zoekt?</li>



<li>Dat hij hier niet gevonden zal worden, als hij überhaupt nog leeft. Ook niet in Bronk.</li>



<li>Dat&nbsp;zoeken&nbsp;geen geldige reden is voor overtreding.</li>



<li>Nee, van hogerhand bepaald, zij hadden het ook liever anders gezien.</li>



<li>Of nou ja, belangrijk is dat ze hier verdwijnt.</li>



<li>Dat ze van die klapstoel af moet komen.</li>



<li>Oke, doen ze het zo, dan helpen ze een handje.</li>
</ul>



De twee mannen in oranje werkkleding leggen hun handen op de armleuning van de klapstoel. Ze tellen af en tillen, maar de stoel komt geen centimeter omhoog. De vrouw gaat onverstoorbaar verder met waar ze mee bezig was. Een techniek die ook ik zou willen aanleren in een weerbaarheidstraining.&nbsp;



&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;De mannen tellen nog eens af, nu harder en met meer overtuiging, maar weer beweegt de stoel niet. De armen van de vrouw worden stevig vastgepakt.&nbsp;



<ul>
<li>U wordt verzocht mee te werken.</li>
</ul>



Maar hoe hard de mannen ook aan haar trekken, de vrouw zit muurvast. ‘Onmogelijk.’ zegt een van de mannen, maar de ander heeft het al opgegeven en pakt zijn telefoon.&nbsp;



Er stopt een tweede gemeentebusje. Twee mannen in oranje werkkleding stappen uit.&nbsp;



<ul>
<li>Mevrouw, u wordt verzocht mee te werken.</li>
</ul>



De vrouw wordt bij haar armen en benen vastgepakt. Er wordt afgeteld en er wordt getrokken.&nbsp;



Er stopt een derde gemeentebusje. Vier mannen in oranje werkkleding stappen uit.



<ul>
<li>Mevrouw, nu echt, u wordt verzocht mee te werken.</li>
</ul>



Vier handen bij haar linkerbeen, vier bij het rechter. Haar armen door acht handen in de lucht gehouden alsof ze zich gedwongen overgeeft. De vrouw kraakt wat, zucht en mompelt dan iets over verdwijnen. Dat ze heus wel zal verdwijnen, want op den duur verdwijnt alles. Daar nemen de mannen in oranje werkkleding genoegen mee. Ze bedanken haar voor de medewerking en rijden verder.&nbsp;

Op een klapstoel naast de snelweg zit een vrouw, kromgetrokken door de jaren die ze overleefde. Ze draagt een zachtgroene nachtjapon en haar grijze haren...

Het zijn twee losse delen, twee verhalen eigenlijk, die ik met naald en draad aan elkaar zet. Huid raakt huid waar die elkaar nooit eerder raakte en soms vraag ik me af of ik als tassenmaakster het recht heb dat te doen. De stukken dier kenden elkaar niet. Nu zijn ze onafscheidelijk.&nbsp;



Koeienleer is zacht en plooibaar, maar sterk genoeg voor het vervaardigen van een tas. Handtassen, rugtassen, dokterstassen, weekendtassen en een schoudertas voor de man aan de overzijde van het kruispunt.



Hij wisselt voortdurend van straatkant, kijkt paniekerig om zich heen, maakt zich klein achter een voorbijrijdende tram en verschijnt dan rennend op het viaduct. Zijn benen zijn lang, daarom loopt hij zo snel, en zijn hoofd is kaal. Kalend. Zonder veel haar, bedoel ik.&nbsp;



Eigenlijk gaat het mij helemaal niet om zijn benen of om zijn hoofd, het gaat mij om de schoudertas. Ik volg mijn tas al vanaf de winkel waar hij die kocht.



Het blauwe leer weerspiegelt het licht als een gladgestreken vijver. Hoogglans, de beste kwaliteit hoogglans van een firma die gespecialiseerd is in allerhande leerbewerking, maar in het bijzonder in hoogglans. De stiksels heb ik zo zorgvuldig door het leer gestoken dat je ze nauwelijks ziet. Een jij-en-ik-steek heet dat.



Via de tas leer je de mens kennen. Dat zeiden ze op de academie, maar nu ik op dit kruispunt sta en naar de man kijk, twijfel ik aan die uitspraak. Zijn gedrag is bijzonder. Eigenzinnig zeg maar. Op z’n minst opvallend, maar ik begrijp doe ik hem niet. 



Het hengsel van mijn tas is als een autogordel diagonaal om zijn borst gevouwen. Schijnveiligheid. Aan de overzijde van het viaduct springt hij over een hek de berm in, buigt door zijn knieën en rolt langzaam naar beneden richting de snelweg.&nbsp;



Met een nieuwe tas door een berm rollen, dat zou ik nooit doen. De tas kan het aan, daar gaat het niet om, tassen met hoogglansleer van de beste kwaliteit kunnen dat aan. Ik weet niet goed waar het wel om gaat, maar het gaat overduidelijk niet om mijn tas.



De man rolt onder de vangrail door de snelweg op. Het verschil tussen gras en wegdek lijkt hem niks te doen. Hij rolt en rolt, wordt niet gezien door de bestuurder van een klein wit busje dat rakelings langs hem heen rijdt, enkel mijn blauwe tas schampt. De kleuren die samenkomen in dat ene moment doen me denken aan de lucht in Deria&nbsp;waar de wolken zo scherp afsteken tegen de hemel dat zelfs de koeien het opmerken.



De man is nog nooit in Deria geweest, hij merkt niets, rolt door en wordt overreden door een rode Skoda. De tas schraapt even over het wegdek en komt dan tot stilstand. Tassen van leer kunnen dat aan. Hoogglansleer van de beste kwaliteit kan over een wegdek schrapen. 



Naast mijn tas ligt zijn arm als een lekkende vulpen. De wolken weerspiegelen in de inkt, als een tweede auto de man overrijdt. Het verkeer raast door naar Eindpunt. Ze zullen van Beginpunt komen, denk ik nog als een derde en een vierde auto de man geruisloos uitrollen als koekjesdeeg.



Als huid beschadigt, is het praktisch onbruikbaar, ook dat leerde ik op de academie. Een poging beschadigde delen aan elkaar te zetten leidt onvermijdelijk tot niets. Een vijfde auto. En dan ook nummer zes. Alleen ik lijk door te hebben dat er een blauwe tas op de snelweg ligt.&nbsp;

Het zijn twee losse delen, twee verhalen eigenlijk, die ik met naald en draad aan elkaar zet. Huid raakt huid waar die elkaar nooit eerder...

Ik parkeer mijn gemeentebus in de berm en vraag de man in de bijrijdersstoel zijn mond te houden. Hij draagt oranje werkkleding, net als ik. Ik zou hem mijn collega kunnen noemen, als hij ook voor gemeente Bronk zou werken tenminste, maar hij werkt voor gemeente Deria. Geen collega’s dus. ‘Gewoon naar buiten kijken’, zeg ik.&nbsp;



Ik zie hoe tram zes van rechts naar links rijdt. Twee fietsers rijden van links naar rechts, ze dragen allebei een helm en trappen in hetzelfde ritme. Ik denk dat ze dat fijn vinden. Er stapt een vrouw uit de tram. Ze kruist het fietspad van achter naar voor en komt terecht op een voetpad dat van noord naar zuid loopt. Ze passeert twee grazende koeien die volgens nieuw beleid verantwoordelijk zijn voor het bermbeheer.



De vrouw heeft rode lippen en aan haar pas zie ik dat ze weet waar ze naartoe loopt. Misschien heeft ze een afspraak met iemand die Peter heet. Misschien vlucht ze voor iets dat eerder op de dag gebeurde op de plek vanwaar ze vertrok. Misschien is het veel eenvoudiger en volgt ze gewoon de man die voor haar loopt. 



Ze stopt bij een dennenboom naast het voetpad, haalt uit haar rugzak een grote hamer en slaat daarmee tegen de stam. Als gevolg van die klap vallen zeker honderd dennennaalden. De vrouw schrikt niet, ze weet immers dat de verticale beweging het gevolg is van de horizontale. Sterker nog, het was haar enige doel. Zorgvuldig raapt ze een hand vol naalden bijeen en loopt terug naar de koeien die haar al loeiend gewillig hun achterste tonen. Ze pakt hen bij de staart en steekt ze met de naalden aan elkaar. De koeien kwispelen nu enkel nog synchroon.



Als de man in de bijrijdersstoel vraagt of we moeten ingrijpen verzoek ik hem nogmaals zijn mond te houden. Gewoon kijken. Onder het voetpad met de koeien en de vrouw loopt een snelweg naar een bepaald eindpunt. Dat is niet gek want een snelweg kent altijd een bepaald eindpunt, net als een rivier.&nbsp;



Wanneer de vrouw met de rode lippen naar de snelweg kijkt, rijdt er een rode Skoda onder haar door. Toeval zou je zeggen, maar ik denk dat het meer betekent.&nbsp;Daar moet je niet van schrikken, dat komt vaker voor. Dat iets meer betekent dan je in eerste instantie denkt.&nbsp;Inmiddels begrijp ik dat deze plek het meest betekent van alle plekken. Op deze plek kruist Bronk in rechte lijnen met Deria.&nbsp;



Onder mij door rijdt een vrachtauto, op het laadruim staat&nbsp;VERANDER, VERNIEUW &amp; LEEF. Ik ben het daar grondig mee eens, al weet ik niet goed hoe te leven. De man van de weerbaarheidstraining zei dat het heel gemakkelijk is en riep drie keer ‘the dream of flying higher’. Ik begreep niet wat hij bedoelde.&nbsp;



Rechtlijnigheid is niet goed, zei hij. Hij droeg een wijde legerbroek en pleitte vooral voor krommingen. Na acht lessen kreeg ik geen diploma.&nbsp;

Ik parkeer mijn gemeentebus in de berm en vraag de man in de bijrijdersstoel zijn mond te houden. Hij draagt oranje werkkleding, net als ik....

Logo	Vincent Hammingh
Kernteam	Edward van de Vendel, Iduna Paalman, Thijs Joores, Sjoukje Croux
Website	Laurens Besselsen

David Weel

Stukken geschreven door David Weel

Vijfde kruispunt

Vierde kruispunt

Derde kruispunt

Tweede kruispunt

Eerste kruispunt

Boeken voor de eeuwigheid

Onzichtbare steden

Niets

Het stad in mij

Het fenomeen van het Russisch absurdisme

Bluets

Menu

Social

Contact

Credits