Vlekken

't Zwumbad / het zwembad

De molenaar op de zevende

Rituelen ter bewaring

Straatschrapers

Vijf verhalen door vijf schrijvers waarin de vogels gestopt zijn met vliegen

Op 2 augustus 2023 (15:45) stoppen wereldwijd alle vogels met vliegen. Hoe ziet de wereld er nu uit? Vijf schrijvers reageren op deze gebeurtenis vanuit verschillende perspectieven.



 



Of het raam niet open moet zodat het wat kan afkoelen, maar hij zegt dat hij nog liever in de warmte slaapt dan in die gebraden kiplucht.&nbsp;De mos ’t zelf weite. Ik draai naar het raam en kijk naar de pluim. Toen ze kleiner waren was het leuk, een openluchtzwembad op loopafstand – op die herrie van de zwemvierdaagse na dan. Maar dat ze het dan voor zoiets gebruiken, dat had ik nooit kunnen bedenken.&nbsp;



*



Vreemd. Dat krieltje dat afgelopen vrijdag achter het fornuis viel ligt er nog. Ze heeft gisteren toch de keuken schoongemaakt?



*



Ik zat op mijn kamer wat vormen te trekken op de bureau-onderlegger, toen ik het nieuws hoorde op de radio. In mijn hoofd verkondigde een stem:&nbsp;second round. Daarna het zware, gonzende geluid van een gong. Ik pakte mijn pen weer op en tekende een paar v&#8217;tjes rondom een kriebeltje dat leek op een klimrek.



*



Timo moest erom lachen en noemde me een idioot. Toch krijg ik het idee maar niet uit mijn hoofd dat we nu met een paar eeuwen vertraging alsnog worden bestraft voor het laten uitsterven van de dodo.&nbsp;



*



Wat steis dich wie unne boetsauto te kiëke? De geluifs noeit wat ik net heb gezeen. Wat dan? Heej, op ’t pleintje, un paar kraaie bezig um un egeltje oet te pikke. Of rave, ein van de twieë.&nbsp;



*



Beelden van Indonesische en Maleisische vliegtuigen die aan de grond blijven. Dom bijgelovig volk. De oudste wordt kwaad als ik dat soort dingen zeg. Zometeen het weer, maar eerst een actie van basisschoolkinderen in Gennep die origamivogels vouwen om aandacht te vragen voor de vogels. Alsof we nog ergens anders aan denken. Wel gek trouwens, dat die rechtszaak tegen Thijs Römer gewoon doorgaat. Niet dat smeerlappen nu ineens vrijspraak verdienen, maar toch heeft het iets absurds.&nbsp;The world keeps turning.&nbsp;&nbsp;



*



Er is iets wat ik wil zeggen, maar liever niet met mijn stem. Mijn taal is die van de dingen. Kijk eens wat beter naar het bestek als je aan tafel gaat, het stapeltje papier op je bureau. Waarom heb ik het zo neergelegd? Als je die taal leert lezen, hoor je wat ik wil zeggen.



*



Ik laup effe naor de glaasbak. Ik schrik. Ik dacht dat ze al weg was.&nbsp;



*



Het is nu ook gewoon ochtend. Die gedachte heeft een zeker gewicht. Zal ik het opschrijven? Voor het geval ik vergeet wat ik daarmee bedoel, teken ik er tandwielen bij en peilen die aangeven dat ze draaien. Er is meer niet veranderd dan wel, dat probeer ik te zeggen.



*



Misschien is dit net zoiets als wat gebeurt bij games die op professioneel niveau worden gespeeld, waarbij een bepaald&nbsp;character&nbsp;of een kaart of feature in praktijk krachtiger blijkt dan in de testruimtes en waarvan de ontwerpers daarom besluiten ze te verbieden of hun krachten in te perken om de balans te herstellen. Misschien was vliegen dat voor de vogels en heeft een hogere macht die eigenschap van ze afgenomen, leven we nu in de nieuwe status quo.&nbsp;



*



Hier ruik je het nog beter.&nbsp;Die ware al doeëd, mompel ik. Uit de boom gevallen, doodgereden, er niet in geslaagd om te wennen aan het leven op de grond. Een muffe, aardse lucht. Tonen van hout en nat blad.&nbsp;



*



Had ze vroeger ook al die irritante neiging om dezelfde vraag op twee manieren te stellen of viel me dat toen minder op? Vraag of de patatjes bijna klaar zijn óf vraag of ze nog lang moeten, niet allebei. Alsof iedereen opeens z&#8217;n kop kwijt is. Zelfs Frank, die hiervoor toch niet dom was, maar zich nu beklaagt over beesten in de tuin. Wat verwacht je dan met een laurierhaag. Daar kruipt alles wat op zoek is naar eten zo doorheen.&nbsp;



*



Een uitgeknipt krantenartikel op mijn bureau, over de trektocht, de lege kamers in de studentensteden en wat dat betekent voor het aankomende studiejaar. Iemand probeert me iets te zeggen, maar wie?



*



Birds&nbsp;van Anouk, haha.&nbsp;En&nbsp;Una&nbsp;Paloma Blanca,&nbsp;Songbird,&nbsp;Bird on a Wire,&nbsp;Eagle&nbsp;en&nbsp;Blackbird.&nbsp;O ja, en&nbsp;I’m like a bird.&nbsp;I only fly away.&nbsp;Heel geestig.&nbsp;



*



Nog voor ik het woord &#8216;afwasdienst&#8217; kan laten vallen zijn ze gevlogen. De jongste naar buiten, de oudste naar boven.&nbsp;Mak niks, zegt ze.&nbsp;Laot mich dich helpe.&nbsp;Hoof neet. Jammer, gisteren was het fijn samen. Ik heb nog nagedacht over wat ze toen vroeg: of ik op basis van de overgebleven eetresten zou kunnen zeggen van wie welk bord is.&nbsp;Wat un rare vraog, zei ik toen, maar bij nader inzien vind ik het helemaal niet zo’n vreemde vraag.



*



Vinden zij ook dat de rookpluim lijkt op een zwerm?



*



Twee blauwbuikscharrelaars voor maar driehonderd euro, zegt Ashley alsof ik ook wel wist dat dat een belachelijke prijs was. Dat is wel weinig, ja, zei ik. Daarna hoorde ik haar zachtjes snikken. Was dat om het geld, of om de vogels? Of om iets anders? Ik durfde het niet te vragen en begon maar over iets anders.



*



Weer dat gevoel dat er een hek om mijn gedachten is gezet waar ik niet overheen kan kijken en zelfs niet doorheen kom als ik er als opstandig vee tegenaan ram.



*



Oogcontact.&nbsp;Jao, ’t smak. De broccoli auk.&nbsp;Waorum luetse dae dan ligge?&nbsp;Kiëk lekker op dien eige bord.&nbsp;



*



Krant kwijt, dus dan maar de iPad. Zesenveertig openstaande tabbladen, waaronder een google-zoektocht:&nbsp;slingeren de slingerapen nog?&nbsp;En een pornowebsite. Van de jongste zeker. Zo achteloos. Niks voor haar. Het achteloze wel, de porno niet. Maar dat denken alle vaders. Geen nieuws. Behalve dit dan – o nee, dat had ik al gezien maar ze hebben er een andere afbeelding bij gezet. Waarom doen ze dat toch? Een andere foto van hetzelfde hoofd. Copyrights? Of voor nog meer clicks?



*



Alsof al mijn andere problemen even zijn opgeschort, zo voelt het. Maar het is geen bevrijdend gevoel, zegt Remco. Nee, zo voelt het voor mij niet. Ik kan me juist niet voorstellen dat ik hiervoor ook maar één probleem had.



*



Ken jij nog een boek dat bij deze tijd past? Zoals we drie jaar geleden allemaal opeens&nbsp;De pest&nbsp;van Camus lazen. Stel je trouwens voor, dat je over honderd jaar een oud boek oppakt en niet begrijpt hoe die eksters op die elektriciteitsmast zijn gekomen, of dat mussennest onder de dakpannen?



*



Vanaf het hek aan de oostkant kan je het goed zien. Vrachtwagens aan de rand van het zwembad. De laadbak kantelt. Iemand in een wit pak schuift de deur open en loopt snel weg voor de bruine stroom die uit de wagen glijdt. Loopt terug als het gestopt is en duwt de rest er met een sneeuwschep uit. Naast me een vrouw met een kind op de arm. Ze fluistert: nu mogen de vogeltjes zwemmen, Shari. We staan te ver af om te zien of de dieren daadwerkelijk op natuurlijke wijze zijn gestorven. Al kun je je afvragen of je die term hier überhaupt kunt gebruiken.



*



Waorum bin ik heej eigelik? Ik snapte wel wat hij bedoelde, en toch zei ik:&nbsp;um un tas thee met mich te drinke misschien?



*



De kraaktrede. Toch de vierde van beneden. Een filmpje dat op een telefoon wordt bekeken, het geluid wordt snel weggedrukt. Het is steeds net niet helemaal stil. Ik loop rond met mijn ogen in mijn voeten en toch ga ik steeds op een onzichtbaar ei staan: krak.&nbsp;



*



Iemand op X, voorheen Twitter, schrijft: gaat Musk niet wat te ver met deze promotiecampagne voor X, voorheen Twitter?&nbsp;



*



Ik begrijp nu pas helemaal waar het mis is gegaan, hoe we los zijn geraakt. Na de opvoeding ontbrak het aan een nieuw gezamenlijk streven. Een project waarvoor we elkaar nodig hadden, zodat we &#8217;s avonds als collega&#8217;s tegenover elkaar moesten zitten om te rapporteren welke vooruitgang we hebben geboekt, welke stappen er zijn gezet. Ik vraag me af hoe zoiets eruit had kunnen zien?



*



Uw bestelling is vertraagd. Refresh. Uw bestelling is vertraagd. Refresh. Uw bestelling is vertraagd. Ik schrik van een krakend geluid in de voorraadkast. Een zak chips. Uit zichzelf verschoven of zit de jongste daar weer?



*



Op de salontafel: borrelnootjes, zoute sticks, crackers met dip.&nbsp;Pak dich wat. Ik knijp mijn neus dicht en wijs naar buiten.&nbsp;Ik waer al misselik as ik d’r aan dink.&nbsp;



*



Een klein velletje tussen de post. Goedkoop geprint, scheef (met de hand?) uitgeknipt. Een foto van het zwembad op een doodnormale zomerdag met daaronder in ballonnenletters: feestelijke heropening!!!!



*



Afrika, Azië, Zuid-Amerika voor het eerst zonder honger. Een gevogeltebuffet voor de hele wereld, all you can eat. Robert Abela spreidt zijn armen. Zijn brede hoofd, die dikke nek. Hij doet me denken aan een pratende boomstronk uit een videospel dat ik vroeger speelde. Weer drie landen hebben zich aangesloten bij Organisation for the Extermination of Former Flying and Airborne Life. Ik probeer te raden welke drie, maar ik heb ze allemaal fout. Saint Kitts en Nevis, nog nooit van gehoord.



*



Fietst hij eigenlijk steeds hetzelfde rondje?



*



Ik loop steeds als een batterij leeg. Vanochtend voelde ik me een paar uur best goed dankzij een motivatiefilmpje op TikTok waarin een man gehurkt tussen zijn planten zat en zei dat we in deze duistere tijd het licht in onszelf extra moeten aandraaien. Maar nu is dat gevoel weer weg.&nbsp;



*



Kip en kalkoen? Dat vloog vroeger al niet, dus waarom zou de smaak daarvan veranderd zijn?



*



Heb je die spotprent van Bertrams gezien, ‘God als polier’? Die heeft ie blijkbaar gestolen uit&nbsp;The Guardian. Dombo, alsof hij daarmee weg zou komen nu iedereen obsessief het nieuws leest.&nbsp;



*



De namen die we ze meer dan twintig jaar geleden hebben gegeven klinken door de hal. Eerste de oudste, dan de jongste. Echo, echo. Plotseling de stem van mijn oma als ik een nachtje was blijven logeren:&nbsp;bezeuk en vis blieve gen dreej daag fris.



*



Morgenmiddag vissen ze de resten weer uit het bad. Erica was nog niet uitgepraat, maar ik wees naar een roodborstje dat onder een vuilnisbak vandaan kroop en legde daarna mijn vinger op mijn lippen. Een luistervinkje, zei ze en ze haalde een croissant uit haar tas, trok er een stuk af en legde het voor de vogel neer.&nbsp;

Op 2 augustus 2023 (15:45) stoppen wereldwijd alle vogels met vliegen. Hoe ziet de wereld er nu uit? Vijf schrijvers reageren op deze gebeurtenis vanuit...

’t Zwumbad / het zwembad

LizzyDizzy en de appels

De kudde

Drakenwachters

Een sierkussentje

De dertigersmaag

De Kip

De rotte vis die niemand ruikt

Zeven verhalen door zeven schrijvers over één festival

‘Holle rug, open de borst.’&nbsp;



Rami rolt over zijn tenen in de Opwaartse Hond. Hij kijkt door de Korf, een koepel van geel tentzeil op palen. Het overgrote deel van de PVC-matten die hij eerder die ochtend uitrolde is leeg. De festivalgangers die voor de&nbsp;morning detox&nbsp;hun tent zijn uitgekropen kijken slaperig om zich heen en volgen elkaars voorbeeld in plaats van het zijne. Hij telt: negen vrouwen en twee mannen. Ze dragen pyjama’s en sweatpants, een enkeling een modieuze sportlegging. Hij kan ze ruiken, de alcoholdamp die aan hun lichamen ontsnapt en in de nok van de tent blijft hangen.&nbsp;



Hij sluit zijn geest voor de geur.



Normaal gesproken zet Rami dit soort ondankbare klussen door naar een collega, een vlottere yogi. Met deze had hij bijna hetzelfde gedaan, tot hij die naam op de bijgevoegde aankondigingsposter zag staan: LizzyDizzy. Ja natuurlijk, had hij de programmeur teruggemaild, hij zou met liefde een sessie verzorgen. En alsof dat niet genoeg was, had hij eraan toegevoegd dat hij dit toch zo had gemist tijdens al die lockdowns. Dit soort bijzondere ervaringen, al die nieuwe spirituele ontmoetingen.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;



Vanuit de verte stormt een man in shorts op de tent af. Hij koprolt voor Rami langs en rent dan weer weg, schaterlachend, op naar een volgend avontuur.



Inademen. 



Diep inademen.&nbsp;



‘Focus op je ademhaling. En dan langzaam terug naar de Neerwaartse Hond.’



 



*



 



Een klein uur later loopt Rami het meer in. Hij sluit zijn ogen, probeert zijn essentie naar een ruimte te loodsen waar het kalmer is. Zijn lijf is onrustig. Alsof er een achtjarige met ADHD zit te schuiven in de zetel van zijn ziel. De oorzaak: een cocktail van schaamte en spanning, het gevoel dat hij op de verkeerde plek is en tegelijkertijd nergens anders kan zijn dan hier, op dit festival.



Verderop wassen twee vrouwen hun haar.&nbsp;



‘Ik hoop dat ze een duet doet met Hele Kleine,’ zegt een van hen.



‘Ik betwijfel het. Volgens mij heeft Kleine haar nog niet geontcanceld.’



Rami verstijft. Het deel van hem dat de stille kamer heeft bereikt, schiet weer terug.&nbsp;&nbsp;



Ze hebben het over LizzyDizzy. Krap negentien jaar en nu al een van grootste acts dit festivalseizoen. Een rijzende ster aan het Nederpop-firmament, tot een verdwaalde komeet uit het niets op haar inramde en haar uit haar baan trok.&nbsp;



We schrijven een andere wereld, een ziljoen jaar geleden: de straten leeg, treinen en kantoren leeg. Een rij voor de Albert Heijn aan het Sierplein. Een student poetst de handvatten van de winkelwagentjes met keukenrol en een flacon smurfblauw sterillium. Binnen buigt hij, Rami van Kesteren, zich over de Junami’s. Voelt plots een hoestbui opkomen waar zijn mondkapje niet tegen opgewassen is. De binnenkant van zijn elleboog schiet te laat toe. Als hij even later terugkeert voor een bak druiven, ziet hij haar. LizzyDizzy in een joggingpak reikt naar de Junami’s, haar roze haar in een paardenstaart.&nbsp;



Pas een paar dagen later beseft hij wat er gebeurd is: hij zit met lichte klachten op de bank en komt tijdens het scrollen haar post tegen. Ze is ook positief. De timing kan niet slechter. Ze zou voor de koning optreden op een of ander jubileumevenement, haar enige optreden in deze duistere, eenzame periode en wat voor één. Zo’n grote eer, zo’n tering zure timing, een&nbsp;godawful&nbsp;tragedy. En dat terwijl ze de afgelopen weken netjes binnen is gebleven, op een enkel bezoek aan de supermarkt voor een bejaarde buurvrouw na.&nbsp;&nbsp;



Hij is de oorzaak. Hij heeft haar ziekgemaakt. 



Dat staat er natuurlijk niet bij. Dat weet ze dan nog niet. Ze kent hem niet eens.



Hij liket het bericht en plaatst er een &#8216;💚&#8217; onder, haar favoriete emoji. Het is de enige manier die hij kan bedenken om haar te troosten.



Maar het ergste moet nog komen. Een week later post Lizzy dat LizzoDizzo, haar bijna net zo bekende baardagaam is overleden. Covid heeft niet alleen de grootste kans van haar prille carrière afgepakt, maar ook haar grote liefde. Alle bekende virologen vallen over haar woorden: het is hoogst onwaarschijnlijk dat het virus van een mens kan overspringen naar een reptiel, laat staan dat het zo’n beest kan nekken. Toch houdt Lizzy voet bij stuk. Een dag later aan een talkshowtafel, tegenover expert Eric Distel, blijft ze stug volhouden dat haar huisdier aan corona is bezweken. Een autopsie is dan al niet meer mogelijk. Ze heeft LizzoDizzo tijdens een ceremoniële paddotrip begraven in het Amsterdamse Bos. De precieze locatie kan ze zich niet meer herinneren.&nbsp;



Het fragment gaat viral, evenals Lizzy’s daaropvolgende woede-uitbarsting op Twitter, een vrachtwagenlading verwensingen en homofobe drek aan het adres van Distel. Radiostations halen haar muziek uit de roulatie. Haar management dreigt haar te laten vallen, waarna de zangeres een periode van bezinning aankondigt en van social media verdwijnt. Na een maand keert ze terug met een apology video, maar niet iedereen is bereid haar te vergeven. Het popsterretje heeft haar ware aard laten zien. En dat allemaal omdat Rami op die appels heeft gehoest.&nbsp;



Het schuldgevoel vreet anderhalf jaar aan hem. Maar vanavond houdt het op. Vanavond zal hij in het reine komen, het laatste vuil van twee jaar lockdowns en eenzaamheid en vaccins en verdeeldheid naar de stort brengen en eindelijk weer in een schoon hoofd zitten.&nbsp;&nbsp;&nbsp;



Rami duikt onder water, maakt zich helemaal nat en loopt dan het meer weer uit. De vrouwen zitten er nog en prikken samen in een boerenomelet op een kartonnen bordje. Of misschien zijn het weer andere. Hij weet het niet zeker. 



 



*



 



De zon draait langzaam over het festivalterrein. In de backstage is het een komen en gaan van bekende en minder bekende artiesten. Om hen heen een zwerm van paarse T-shirts met vuurspuwende draken, de mascotte van het festival. Rami vult de middag met wandelingen, meditaties, bekers jasmijnthee en een salade met geroosterde meiraap. Tegen achten klinkt achter de hekken een luid gejoel: LizzyDizzy begint op de&nbsp;main stage.&nbsp;



Rami spreidt een kleed uit aan de achterkant van het podium. Hij gaat erop liggen en probeert zichzelf te kalmeren door spreuken te fluisteren. Spreuken die normaal bedoeld zijn voor zijn leerlingen, psychologiestudenten, jonge moeders en Zuidassers met dichtgeknoopte schouders: &#8216;Je bent een zucht, je bent de wind en je blaast door de takken, over water en gras.&#8217;&nbsp;



Een uur later doven de laatste klanken, gevolgd door een enorm applaus.&nbsp;



Rami veert op. In de verte komt een groep mensen van het podium, tussen hen in een gifgroen vlekje. Dat moet haar zijn. Onderaan de trap vouwt de groep zich samen, om na een paar seconden weer als een lotusbloem open te gaan en joelend achter de cateringtent te verdwijnen.



Hij volgt de groep zo nonchalant als hij kan naar hun tourbus. Bij de deur legt een brede man met een sik zijn hand op Rami&#8217;s borst. 



‘Ik moet Lizzy iets vertellen,’ probeert hij. 



De man schudt zijn hoofd.&nbsp;



‘Het is belangrijk.’



Weer schudt de man zijn hoofd.&nbsp;



Vanuit de tourbus roept iemand. Een tel later verschijnt LizzyDizzy op de trap. Ze draagt een bodysuit en lange handschoenen, allebei met dezelfde fluorescerende krokodillenprint, haar handelsmerk, een ode aan LizzoDizzo. Haar haar is korter dan toen, in de Albert Heijn, en het zuurstokroze heeft plaatsgemaakt voor peroxideblond met groengele plukken.&nbsp;



‘Is er iets, Johan?’ vraagt ze.



Voor de man met de sik iets kan zeggen, neemt Rami het woord: ‘Ik moet je iets vertellen.’



Lizzy kijkt hem aan, of eigenlijk kijkt ze hem niet echt aan, staart ze maar een beetje gelukzalig door hem heen. Dan geeft ze de bodyguard een klein duwtje. De man schuift opzij, maar Lizzy blijft op het trapje staan. Ze torent twee koppen boven Rami uit. Achter haar verschijnen nog meer gezichten, Lizzy’s bandleden en achtergronddanseressen.



‘Yogaman,’ zingt ze. Nog steeds die afwezige blik. De rush van het optreden, vermoedt hij, vermengd met iets sterkers. ‘Ik zag je vanmiddag mediteren, zag je me niet?’



Hij schudt zijn hoofd.



‘Ook niet met je derde oog?’ Ze lacht.&nbsp;



Dan steekt ze haar arm uit en legt haar hand op zijn hoofd. Zachtjes wrijft ze door zijn haar. Hij is te verrast om er iets van te zeggen.&nbsp;



‘Wat kom je me vertellen?’



Rami kijkt naar beneden. Het gras is bruin, platgedrukt, vol lege plekken. Haar hand ligt nog op zijn hoofd en lijkt iedere tel zwaarder te worden. Hij voelt het vocht in zijn ogen verzamelen.



Zonder haar aan te kijken vertelt hij alles. Het hele verhaal. Dat hij het was en dat het hem zo spijt. Of ze hem vanuit de goedheid van haar hart kan vergeven?



Als hij zwijgt volgt een stilte waar zelfs de muziek, het festivalpubliek, de bomen, de vogels en insecten aan meedoen. Rami kijkt voorzichtig omhoog, naar de hand, en zijn ogen volgen die hand, via de uitgestoken arm naar het gezicht van Lizzy. Ze kijkt hem aan, nu echt. Ze ziet hem. Ze ziet hem helemaal. En de mensen achter haar ook, al die ronde gezichten rood, rozerood en oranjerood van de zomerwarmte, geel en groen en geelgroen van de uitgesmeerde make-up. Ze glanzen van het zweet. Rami kijkt naar alle gezichten en denkt aan de appels op het Sierplein.

‘Holle rug, open de borst.’&nbsp; Rami rolt over zijn tenen in de Opwaartse Hond. Hij kijkt door de Korf, een koepel van geel tentzeil op...

Logo	Vincent Hammingh
Kernteam	Iduna Paalman, Thijs Joores, Erwin Hurenkamp, Oumaima Belkhdar
Website	Laurens Besselsen

Thom Wijenberg

Stukken geschreven door Thom Wijenberg

’t Zwumbad / het zwembad

LizzyDizzy en de appels

Boeken voor de eeuwigheid

Het uur van de ster

Lynx en andere verhalen

Orkaanseizoen

Wormen en engelen

hoe de eerste vonken zichtbaar waren

Menu

Social

Contact

Credits